Moment utraty prawa do ryczałtu ewidencjonowanego

Jako formę opodatkowania na 2016 r. wybrałem ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i opłacałem go za miesiące od stycznia do marca. Z dniem 1 kwietnia 2016 r. dokonałem zmiany we wpisie do CEIDG rozszerzając zakres prowadzonej działalności o wyłączone z ryczałtu usługi reklamowe. W jaki sposób powinienem za ten rok rozliczyć podatek dochodowy? Czy za pierwszy kwartał powinienem złożyć roczny PIT-28, czy też powinienem przyjąć za cały rok opodatkowanie na zasadach ogólnych?

Katalog zdarzeń skutkujących wyłączeniem w trakcie roku podatkowego podatnika będącego osobą fizyczną z możliwości korzystania z ryczałtu ewidencjonowanego jest obszerny. Ryczałtowiec w roku podatkowym traci prawo do tej formy opodatkowania z dniem uzyskania przychodów z tytułu:

prowadzenia aptek, lombardów lub kantorów wymiany walut,
prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż określone w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy,
świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (Dz. U. z 1998 r. nr 144, poz. 930 ze zm.),
działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
wytwarzania wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.

Usługi reklamowe, o których mowa w pytaniu Czytelnika, wymienione zostały w załączniku nr 2 do omawianej ustawy jako wyłączone z ryczałtu ewidencjonowanego. Jednak jak z powyższego wynika, dopiero osiągnięcie przychodów ze wskazanych tytułów powoduje utratę warunków do korzystania z tej formy opodatkowania. Samo dokonanie wpisu do CEIDG rozszerzającego zakres działalności o te aktywności nie wywołuje takich skutków (przykład).

Osiągając przychody ze wskazanych tytułów podatnik za okres od dnia ich uzyskania do końca roku podatkowego musi opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach według skali podatkowej. Za podstawę do określenia tego podatku przyjmuje się dochód osiągnięty po utracie warunków do opodatkowania w formie ryczałtu. W efekcie podatnik w roku podatkowym opodatkowany jest według dwóch form, tj. według skali podatkowej (za okres od dnia uzyskania przychodu z jednego z wymienionych wcześniej rodzajów działalności) i ryczałtem ewidencjonowanym (za okres wcześniejszy). Oba zeznania za ten rok, tj. PIT-28 oraz PIT-36 składa jednak dopiero po zakończeniu tego roku w ustawowo przewidzianych terminach.

Co równie ważne, utrata prawa do ryczałtu dotyczy także podatników rozpoczynających działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki. Stanie się tak, jeżeli podatnik lub spółka dokona sprzedaży towarów handlowych bądź wyrobów lub uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy.

Przykład

Podatnik korzystający w 2016 r. z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym w dniu 1 kwietnia tego roku dokonał zmiany we wpisie do CEIDG rozszerzając zakres działalności o usługi reklamowe.

I przypadek - podatnik osiągnie pierwszy przychód z usług reklamowych w dniu 18 maja 2016 r. Z tym dniem utraci on prawo do podatkowania ryczałtem ewidencjonowanym.

II przypadek - podatnik do końca roku nie uzyska żadnego przychodu z usług reklamowych. W efekcie przez cały 2016 r. będzie korzystał z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym.