Przegląd Podatku Dochodowego nr 1 (601) z dnia 1.01.2024

Wybór ryczałtu ewidencjonowanego jako formy opodatkowania po przejęciu firmy małżonka

Z końcem grudnia 2023 r. żona podatnika zlikwidowała działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym, którą prowadziła samodzielnie. W oparciu o przejęty majątek podatnik zamierza w 2024 r. rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej. Czy rejestrując działalność, może wybrać opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, pomimo że żona również opłacała podatek w tej formie?

W tym przypadku nie ma przeszkód, aby podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej wybrał opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania na dany rok podatkowy należy złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego. Przy czym podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności może takie oświadczenie złożyć we wniosku rejestracyjnym CEIDG-1. Tak wynika z art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 9 ust. 1 i 1c ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.).

Aby wybór ryczałtu był skuteczny, nie mogą zachodzić przesłanki wykluczające stosowanie tej formy opodatkowania, wymienione m.in. w art. 8 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy. Z przepisu tego wynika, że opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie stosuje się do podatników podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:

a) samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,

b) w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,

c) samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

- jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy według skali podatkowej.

W analizowanej sprawie podatnik wprawdzie zamierza samodzielnie prowadzić działalność, którą wcześniej prowadziła jego małżonka, ale co istotne, przed tą zmianą żadne z małżonków z tytułu prowadzenia tej działalności nie podlegało opodatkowaniu według skali podatkowej. Należy zatem uznać, że będzie on uprawniony do opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu podjętej działalności gospodarczej.