Korekta kosztów w związku z otrzymaniem dofinansowania w ramach POIG

Prowadzę samodzielną działalność gospodarczą. Podpisałem z umowę o dofinansowanie w ramach POIG "Wzrost eksportu firmy poprzez udział w Branżowym Programie Promocji". Program ten dotyczy uczestnictwa w targach i jest realizowany w etapach - w okresie kilku lat. Wnioski o wypłacenie dofinansowania są składane po zakończeniu każdej imprezy. Wcześniej jednak koszty dotyczące udziału w targach finansuję z własnych środków. Przy czym część tych wydatków poniosłem w ubiegłym roku (jeszcze przed podpisaniem umowy). W jaki sposób powinienem korygować koszty podatkowe w związku z otrzymanym dofinansowaniem?

Zgodnie z dyspozycją art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy, które niezależnie od celu ich poniesienia, w żadnych okolicznościach nie mogą stanowić kosztu uzyskania.

I tak, stosownie do regulacji art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PDOF, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), które są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46, 47a, 47c, 47d, 116, 122, 129, 136 lub 137.

Wymaga przy tym podkreślenia, że pod pojęciem wydatków "bezpośrednio sfinansowanych" należy rozumieć nie tylko wydatki bezpośrednio sfinansowane z otrzymanej wcześniej dotacji, ale również takie wydatki, które najpierw podatnik poniósł z własnych środków, a dopiero następnie zostały mu one zrefundowane.

Z pytania należy wnioskować, że dofinansowanie otrzymane przez przedsiębiorcę na podstawie umowy zawartej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG) korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie jednego z ww. przepisów zawartych w art. 21 ustawy o PDOF (jednoznaczne rozstrzygnięcie tej kwestii wymaga bardzo dokładnej znajomości konkretnego stanu faktycznego).

W takiej sytuacji wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na realizację projektu, które zostały sfinansowane z otrzymanego dofinansowania, w myśl art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PDOF, nie mogą stawić kosztów podatkowych.

Jeżeli zatem przedsiębiorca - jeszcze przed podpisaniem stosownej umowy i otrzymaniem dofinansowania - uwzględnił w kosztach podatkowych poniesione z własnych środków wydatki związane z udziałem w targach - to jest on zobowiązany do dokonania korekty (zmniejszenia) kosztów uzyskania przychodów.

Przepisy ustawy o PDOF nie precyzują, w jaki sposób podatnik ma dokonać takiej korekty. Stąd też w praktyce problem ten budzi istotne wątpliwości interpretacyjne - czy korekty kosztów należy dokonać w rozliczeniu podatkowym za okres, w którym faktycznie podatnik otrzymał dofinansowanie, czy też za okres rozliczeniowy, w którym dany wydatek został ujęty w kosztach.

W ostatnio wydawanych interpretacjach organy podatkowe konsekwentnie prezentują pogląd, że w sytuacjach podobnych do przedstawionej w pytaniu, korekty należy dokonać za okres, w którym określony wydatek został zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodów.

Przykładowo - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 17 czerwca 2013 r., nr IPPB1/415-304/13-2/KS stwierdził, że:

"(…) jeżeli Wnioskodawca najpierw sfinansował ze środków własnych ww. wydatki (nieinwestycyjne), a następnie wydatki te zostały zwrócone w formie refundacji poniesionych wydatków, to mogły one stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o PDOF. W takiej jednakże sytuacji z chwilą otrzymania ww. środków finansowych, zwolnionych z opodatkowania zachodzi konieczność dokonania stosownej korekty kosztów podatkowych wstecz, a nie na bieżąco. Zatem w dacie otrzymania przedmiotowych środków finansowych Wnioskodawca będzie zobowiązany do skorygowania - zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, a tym samym skorygowania - zwiększenia podatku dochodowego (zaliczek za okresy rozliczeniowe), w których wykazał te koszty w wysokości zawyżonej oraz dokonania korekty zeznania podatkowego, w którym te koszty zostały wykazane w zawyżonej wysokości. (…)"

Podobnie uznał m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 3 czerwca 2013 r., nr IBPBI/1/415-261/13/ESZ:

"(…) korekty kosztów sfinansowanych środkami pochodzącymi z przedmiotowego wsparcia finansowego, zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, nie dokonuje się jednorazowo w miesiącu ich otrzymania. Wnioskodawca zobowiązany jest dokonać korekty ww. kosztów w tych miesiącach (okresach), w których wykazał je w wysokości zawyżonej. Wobec powyższego, w sytuacji, gdy wydatki zostały poniesione w roku podatkowym 2011, zaś kwotę dofinansowania, stanowiącą refundację wydatków, uzyskano w 2012 r., konieczne jest skorygowanie kosztów uzyskania przychodów wykazanych w 2011 r., co skutkuje również koniecznością dokonania korekty złożonego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych za 2011 r. (…)".

Przy czym organ podatkowy wskazał również na konieczność zapłaty odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, powstałych w związku ze zmniejszeniem kosztów podatkowych.

W świetle stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, przyjąć należy, że w sytuacji przedstawionej w pytaniu, korekta kosztów podatkowych powinna dotyczyć odpowiedniego okresu 2012 r. (w którym wydatek został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów), nie zaś okresu 2013 r., w którym Czytelnik otrzymał dofinansowanie.

Z dokonaniem takiej wstecznej korekty będzie się również wiązał obowiązek złożenia korekty zeznania podatkowego za 2012 r.

Na marginesie pragniemy zauważyć, że naszym zdaniem, z takim stanowiskiem organów podatkowych trudno się zgodzić. Korekta kosztów uwzględnionych w poprzednich okresach rozliczeniowych oraz konieczność zapłaty odsetek za zwłokę od powstałych z tego powodu zaległości podatkowych jest bowiem uzasadniona tylko w przypadku popełnionych przez podatnika błędów.

Niemniej jednak należy się spodziewać, że organ podatkowy właściwy dla Czytelnika prawdopodobnie stosuje taką samą wykładnię, jak w przytoczonych wyżej interpretacjach.

Płynie stąd wniosek, że najbezpieczniej byłoby nie uwzględniać w kosztach uzyskania przychodów poniesionych wydatków, których refundacji spodziewa się podatnik.