Zapłata gotówką za granicą a koszty podatkowe

Zamierzam za granicą kupić maszynę, którą zaliczę do środków trwałych i będę wykorzystywał w jednoosobowo prowadzonej działalności gospodarczej. Wartość transakcji zakupu przekroczy kwotę 15.000 zł. Czy jeśli za ten zakup zapłacę w całości gotówką, stracę możliwość rozliczenia poniesionego wydatku w kosztach podatkowych?

Czytelnik dokonując płatności gotówkowej za zakup za granicą maszyny o wartości przekraczającej 15.000 zł nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwoty wydatkowanej na jej nabycie, gdy stroną transakcji będzie zagraniczny przedsiębiorca. Jeśli zakup, o którym mowa w pytaniu, zostanie dokonany od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, zapłata gotówkowa nie spowoduje utraty prawa do rozliczenia takiego wydatku w kosztach podatkowych (poprzez odpisy amortyzacyjne).

Stosownie do art. 22p ust. 1 ustawy o pdof podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 ze zm.) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia lub wytworzenia środka trwałego lub nabycia wartości niematerialnej i prawnej.

Z kolei zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy:

stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Z przepisu tego wynika, że obowiązek dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego dotyczy transakcji, których stroną jest inny przedsiębiorca. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów z dnia 10 lutego 2017 r. stanowiącymi odpowiedź na zapytanie naszego Wydawnictwa art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ma zastosowanie do transakcji zawieranych zarówno z krajowymi, jak i z zagranicznymi podmiotami gospodarczymi. Zatem nie dotyczy on sytuacji, gdy drugą stroną umowy jest osoba nieprowadząca działalności gospodarczej.