A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 2 (937) z dnia 10.01.2017

Stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów a prowadzenie ewidencji prac twórczych - wyrok WSA

Jeżeli z umowy wynika, jaka część wynagrodzenia należna jest za pracę twórczą, to płatnik może stosować 50% koszty uzyskania przychodów bez konieczności ewidencji prac twórczych.

(wyrok WSA w Poznaniu z 29 listopada 2016 r., sygn. akt I SA/Po 657/16, orzeczenie nieprawomocne)

Stan faktyczny

W sprawie rozstrzyganej w przywołanym wyroku spółka zatrudniała na umowę o pracę specjalistów w dziale IT (wytwarzanie oprogramowania), m.in. programistów, projektantów.

Spółka zamierzała w umowach o pracę z pracownikami wyróżnić, jaka część wynagrodzenia jest im wypłacana w zamian za stworzenie i przeniesienie praw do utworów, a jaka część wypłacana jest jako wynagrodzenie za pozostałe czynności wykonywane w ramach stosunku pracy.

Do części wynagrodzenia pracownika wypłacanego za pracę twórczą spółka zamierzała stosować podwyższone koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PDOF. Natomiast w odniesieniu do pozostałej części wynagrodzenia zamierzała zastosować zasady ogólne. Spółka wskazała przy tym, że nie zamierza dodatkowo ewidencjonować czasu pracy pracownika przeznaczonego na pracę twórczą.

Spółka uważała, że wydzielenie części wynagrodzenia pracownika przypadającej na pracę twórczą w umowie o pracę (aneksie do umowy o pracę) będzie wystarczające dla zastosowania do tej części 50% kosztów uzyskania przychodu i że nie jest oprócz tego wymagane dodatkowe ewidencjonowanie czasu poświęconego przez pracownika na pracę twórczą.

Stanowisko organu podatkowego

Organ podatkowy uznał za nieprawidłowe stanowisko spółki w części dotyczącej dokumentowania prac twórczych. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ podatkowy wskazał, że o zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów decyduje wyłącznie fakt osiągnięcia przez podatnika przychodu za wykonanie czynności (utworu) będącej przedmiotem prawa autorskiego.

Dalej organ podatkowy stwierdził, że przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki, a mianowicie:

1) musi wystąpić przedmiot praw majątkowych (autorskich) w postaci utworu lub artystycznego wykonania oraz

2) osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich (lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi), stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.

Zatem z umowy (lub innego stosownego dokumentu) powinno wynikać, jaka część wynagrodzenia obejmuje wynagrodzenie z tytułu korzystania z prawa autorskiego, a jaka część dotyczy czynności niechronionych tym prawem. Tylko bowiem takie rozróżnienie połączone z dokumentowaniem prac - utworów chronionych prawem autorskim - oraz wypłaconych wynagrodzeń z tego tytułu daje podstawę do zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów. W ocenie organu, 50% koszty uzyskania przychodów mogą być zastosowane do tej części wynagrodzenia pracowników (twórców), która została zakwalifikowana jako wynagrodzenie z tytułu korzystania z praw autorskich, jeżeli konkretne prace lub czynności znajdują odzwierciedlenie w stosownej ewidencji prac twórczych prowadzonej przez pracodawcę.

Stanowisko WSA

Spółka zaskarżyła interpretację organu podatkowego, a WSA uznał skargę podatnika za zasadną. Wskazał, że w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest jednolite stanowisko, iż dla zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów konieczne jest rozróżnienie wynagrodzenia na część związaną z wykonywaniem obowiązków pracowniczych i część określającą honorarium, związaną z korzystaniem z praw autorskich. Spółka dokonała takiego rozróżnienia wynagrodzenia, WSA uznał więc, że mogła ona stosować w odniesieniu do części wypłacanych wynagrodzeń pracowniczych, związanych z korzystaniem z praw autorskich, 50% koszty uzyskania. Natomiast nie zasługuje na akceptację stanowisko organu podatkowego, że dodatkowym warunkiem stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów jest to, by konkretne prace lub czynności znajdowały odzwierciedlenie w stosownej ewidencji czasu prac o charakterze twórczym prowadzonej przez pracodawcę. WSA przypomniał, że w Ordynacji podatkowej zdefiniowano pojęcie ksiąg podatkowych, przez które rozumie się księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia, do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci. Definicja ta nie pozostawia wątpliwości, że obowiązek prowadzenia tego rodzaju ksiąg musi każdorazowo wynikać z odrębnych od Ordynacji podatkowej przepisów. Natomiast żaden z przepisów ustawy o PDOF nie nakłada na płatnika stosującego do wypłacanych wynagrodzeń pracowniczych 50% koszty uzyskania przychodów obowiązku prowadzenia "ewidencji czasu prac o charakterze twórczym". Zatem - stwierdził WSA - pogląd organu podatkowego w zakresie obowiązku prowadzenia tej ewidencji nie znajduje oparcia w przepisach prawa podatkowego.

Od redakcji:

Organy podatkowe niestety jednolicie wyjaśniają w swoich interpretacjach, że płatnik musi prowadzić ewidencję prac twórczych dla stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Wyrok powyższy nie jest prawomocny, jeszcze nie wiadomo więc, jak orzeknie NSA. Póki co, radzimy ostrożność i zalecamy prowadzenie ewidencji prac twórczych.