Przegląd Podatku Dochodowego nr 24 (432) z dnia 20.12.2016

Badania wstępne stażysty kosztem podatkowym

Czy wydatki na badania wstępne stażysty (bezrobotnego z urzędu pracy) spółka z o.o. może uznać za koszt uzyskania przychodów?

Stażysta nie jest pracownikiem. Nie podpisuje on bowiem z podmiotem, u którego odbywa staż, umowy o pracę oraz nie nawiązuje stosunku pracy. Niemniej jednak przyjmujący bezrobotnego na staż ma względem niego określone obowiązki. Organizator stażu m.in. zapewnia bezrobotnemu profilaktyczną ochronę zdrowia w zakresie przewidzianym dla pracowników (§ 6 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych - Dz. U. nr 142, poz. 1160). Oznacza to, że do bezrobotnych odbywających staż zastosowanie mają przepisy Kodeksu pracy, z których wynika m.in., że osoby przyjmowane do pracy poddawane są wstępnym badaniom lekarskim (art. 229 § 1 pkt 1). Badania te, zgodnie z art. 229 § 6 K.p., są przeprowadzane na koszt pracodawcy.

W świetle powołanych przepisów organizator stażu zobowiązany jest do skierowania bezrobotnego na swój koszt, na badania wstępne przed dopuszczeniem go do wykonywania pracy (chyba, że bezrobotny posiada aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku lub w analogicznych warunkach, a ewentualna przerwa między okresami pracy nie przekroczyła 30 dni).

Dodajmy, że do 31 grudnia 2015 r. w części przypadków powiatowe urzędy pracy same kierowały stażystów na te badania, a ich koszty regulowały ze środków Funduszu Pracy. Natomiast od 1 stycznia 2016 r. urzędy pracy stosują jednolitą praktykę i obowiązki te cedują na organizujących staż.

Organizator stażu wydatki ponoszone na badania lekarskie stażysty może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Jak bowiem wskazuje art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów określonym w art. 16 ust. 1 updop.

Wydatki na badania lekarskie stażysty są niewątpliwie pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami firmy. Na ogół bowiem stażysta podejmuje większość obowiązków, jakie wykonują zwykli pracownicy. Stażysta, który nie posiada aktualnych badań lekarskich, nie może w zakładzie wykonywać pracy.

Ponadto wydatki na takie badania nie znalazły się w katalogu wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów. Tym samym organizator stażu może je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.