Przegląd Podatku Dochodowego nr 11 (443) z dnia 1.06.2017

Forma opodatkowania należności za wykonanie zlecenia, ustalonej według stawki godzinowej

Spółka z o.o. zawarła umowę zlecenia z osobą fizyczną niebędącą jej pracownikiem oraz nieprowadzącą działalności gospodarczej. Umowa obejmuje okres od 25 maja do 31 sierpnia 2017 r. Odpłatność określono w niej w kwotowej stawce godzinowej (15 zł/godz.). W maju zleceniobiorca przepracował 10 godzin i w związku z tym uzyskał przychód w wysokości 150 zł. Natomiast w kolejnych miesiącach jego przychód ze zlecenia przekroczy miesięcznie 200 zł. Czy od należności za maj spółka jako płatnik PIT powinna pobrać podatek zryczałtowany, a od należności za kolejne miesiące zaliczkę na podatek? Na jakich formularzach powinna rozliczyć pobrany podatek? Należy dodać, że zleceniobiorca jest objęty nieograniczonym obowiązkiem podatkowym i podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Nie ma podstaw prawnych do poboru podatku zryczałtowanego. Spółka obowiązana jest pobierać zaliczkę na podatek dochodowy.

Należności, o których mowa w treści pytania kwalifikowane są w ustawie o PIT do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a updof. Stosownie do tego przepisu za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie m.in. umowy zlecenia uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Zasada ta nie ma zastosowania do przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów uzyskiwanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.

Generalnie od należności z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a updof płatnik zobowiązany jest pobierać zaliczkę na podatek, chyba że kwota należności określona w umowie zlecenia nie przekracza 200 zł i osoba, z którą zawarto tę umowę nie jest jednocześnie pracownikiem płatnika. Wówczas płatnik ma obowiązek pobrać zryczałtowany podatek dochodowy. Tak wynika z art. 30 ust. 1 pkt 5a updof.

Aby prawidłowo ocenić, w jakiej formie płatnik powinien pobrać podatek, należy przeanalizować treść powołanego art. 30 ust. 1 pkt 5a updof.

Zryczałtowany podatek jest pobierany, jeżeli łącznie spełnione są następujące przesłanki:

1) osoba, z którą zawarto umowę zlecenia nie jest pracownikiem płatnika i 

2) kwota należności określona w umowie nie przekracza 200 zł.

Jak wynika z treści pytania, pierwsza z wymienionych przesłanek została spełniona. Niestety nie można tego powiedzieć o drugiej z nich. Umowa zlecenia nie określa wprost kwoty należności, a jedynie sposób jej wyliczenia. Dlatego nie ma podstaw prawnych do opodatkowania tych należności zryczałtowanym podatkiem. Płatnik powinien więc pobierać zaliczkę na podatek.

Zasady ustalania takiej zaliczki określa art. 41 ust. 1 updof. Podstawą jej obliczenia jest przychód pomniejszony o:

• koszty jego uzyskania wynoszące 20% tego przychodu; koszty te ustala się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód (art. 22 ust. 9 pkt 4 updof),
   
• potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne.

Należy jednak zaznaczyć, że w analizowanej sytuacji zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu (z treści pytania wynika, że objęty jest jedynie ubezpieczeniami obowiązkowymi), dlatego kwotę przychodu na potrzeby ustalenia podstawy opodatkowania oraz kosztów uzyskania pomniejszy jedynie o kwotę potrącanych składek emerytalno-rentowych.

Kalkulator płac (umowa zlecenia i o dzieło - pobór zaliczki) dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl

Od ustalonej kwoty dochodu płatnik zobowiązany jest pobierać zaliczkę na podatek według najniższej stawki określonej w obowiązującej skali podatkowej, tj. według 18% stawki podatku (chyba że stosownie do art. 41a updof zleceniobiorca wystąpi do płatnika z wnioskiem o pobieranie zaliczki według 32% stawki podatku).

Pobraną zaliczkę na podatek płatnik powinien przekazać w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczkę na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (art. 42 ust. 1 updof).

Do tego samego urzędu skarbowego płatnik obowiązany jest przesłać roczną deklarację PIT-4R w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym. W razie zaprzestania przez płatnika działalności przed tym terminem, deklarację tę powinien złożyć do dnia zaprzestania tej działalności. Tak wynika z art. 42 ust. 1a updof.

Ponadto płatnik ma obowiązek przekazać zleceniobiorcy oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania zleceniobiorcy imienną informację PIT-11 (art. 42 ust. 2 pkt 1 updof). Termin jej przekazania upływa:

• z końcem lutego roku następującego po roku podatkowym - gdy przekazywana jest do urzędu skarbowego drogą elektroniczną oraz zleceniobiorcy,
   
• z końcem stycznia roku następującego po roku podatkowym - gdy składana jest do urzędu skarbowego w formie dokumentu pisemnego.

Wyjątkiem jest sytuacja, gdy płatnik zaprzestaje prowadzenia działalności przed upływem terminu dla złożenia PIT-11, wówczas informację tę powinien przekazać zleceniobiorcy oraz do urzędu skarbowego nie później niż w dniu zaprzestania prowadzenia działalności.