Zaliczka na podatek u osoby współpracującej

Zatrudniłam męża w swojej firmie na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem 2.500 zł brutto. W ZUS zgłoszony został jako osoba współpracująca. Czy i w jaki sposób należy od niego obliczyć zaliczkę na podatek?

W praktyce gospodarczej zdarzają się sytuacje, w których małżonek przedsiębiorcy, posiadający dla celów ubezpieczeniowych status osoby współpracującej, zatrudniony zostaje przez tego przedsiębiorcę na podstawie umowy o pracę. Wówczas uzyskane z tego tytułu należności stanowią przychody ze stosunku pracy podlegające opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla pracowników. Różnica w sposobie obliczenia zaliczki na podatek jest tylko jedna i dotyczy ona składek ubezpieczeniowych. Składki na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne osoby współpracującej finansuje bowiem i opłaca w całości z własnych środków przedsiębiorca. To powoduje, że uzyskanego przez osobę współpracującą przychodu nie obniża się o opłacone składki na ubezpieczenia społeczne. Z kolei zaliczki na podatek dochodowy nie zmniejsza się o zapłaconą za nią składkę zdrowotną.

W efekcie za dochód stanowiący podstawę opodatkowania zatrudnionego na umowę o pracę małżonka współpracującego z przedsiębiorcą należy przyjąć różnicę pomiędzy uzyskanymi w ciągu miesiąca przychodami ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ustawy o pdof oraz zasiłkami z ubezpieczenia społecznego wypłaconymi przez płatnika a kosztami uzyskania przychodów w wysokości 111,25 zł lub 139,06 zł (jeżeli małżonek-pracownik złożył oświadczenie o spełnieniu warunków do ich zastosowania).

Od tak ustalonego dochodu oblicza się zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 18% tego dochodu (lub 32% - za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył kwotę 85.528 zł). Następnie (do końca 2016 r.) zmniejsza się ją o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli o 46,33 zł - o ile małżonek-pracownik złożył małżonkowi-pracodawcy w ustawowym terminie oświadczenie PIT-2.

Przykład

Pani Anna prowadząca jednoosobowo działalność gospodarczą w grudniu 2016 r. zatrudniła w swojej firmie na podstawie umowy o pracę własnego męża. Z zawartej pomiędzy nimi umowy o pracę wynika, że wynagrodzenie męża wynosi 2.500 zł. Mąż złożył również oświadczenie upoważniające do pomniejszania zaliczki na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Małżonkowie prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Dlatego do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego pani Anna zgłosiła męża jako osobę współpracującą. Składki na te ubezpieczenia opłaca za niego od minimalnych podstaw wymiaru.

Wynagrodzenie należne mężowi za grudzień 2016 r. pani Anna wypłaci 30 grudnia 2016 r. dokonując następujących obliczeń:

1)	podstawa naliczenia zaliczki na podatek dochodowy
	(po zaokrągleniu):	2.389,00 zł
	2.500,00 zł - 111,25 zł = 2.388,75 zł
2)	zaliczka na podatek dochodowy do przekazania do US
	(po zaokrągleniu):	384,00 zł
	(2.389,00 zł × 18%) - 46,33 zł = 383,69 zł,
3)	do wypłaty:	2.116, 00 zł
	2.500,00 zł - 384,00 zł

Ponadto za grudzień 2016 r. pani Anna powinna naliczyć za męża:

1)	składki na ubezpieczenia społeczne, od podstawy2.433 zł:
	•	emerytalne - 474,92 zł (19,52%),
	•	rentowe - 145,98 zł (6%),
	•	wypadkowe - 43,79 zł (1,80% - zakładając, że taka wysokość stopy procentowej obowiązuje tego przedsiębiorcę),
2)	składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 288,95 zł, liczoną od podstawy 3.210,60 zł,
3)	składkę na Fundusz Pracy w kwocie 59,61 zł, liczoną od podstawy 2.433,00 zł.