Podatek u źródła od usługi z zagranicy

Jeśli polski przedsiębiorca kupuje od firm zagranicznych niektóre usługi, to przy wypłacie należności za nie, co do zasady, musi potrącić zryczałtowany podatek dochodowy. Obowiązek ten nie wystąpi, gdy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zwalnia te przychody od opodatkowania i polski usługobiorca dysponuje certyfikatem rezydencji usługodawcy.

Zwróć uwagę!

Certyfikat rezydencji to zaświadczenie o miejscu zamieszkania/siedziby podatnika za granicą do celów podatkowych, wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania/siedziby podatnika.

1. Kiedy należy pobrać zryczałtowany podatek?

O tym, od jakich usług płatnik powinien pobierać zryczałtowany podatek, stanowi m.in. art. 29 ust. 1 pkt 5 updof i art. 21 ust. 1 pkt 2a updop. W myśl tych przepisów, opodatkowaniu w Polsce zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 20% przychodu podlegają przychody osób zagranicznych uzyskane na terytorium Polski z tytułu świadczeń:

doradczych,
księgowych,
badania rynku,
usług prawnych,
usług reklamowych,
zarządzania i kontroli,
przetwarzania danych,
usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu,
gwarancji i poręczeń

oraz świadczeń o podobnym charakterze.

Wysokość podatku może być zweryfikowana postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli umowa ta przewiduje niższą stawkę podatku u źródła lub w ogóle zwalnia te przychody od opodatkowania (art. 29 ust. 2 updof i art. 21 ust. 2 updop). Ustawodawca zastrzegł jednak, że zastosowanie stawki wynikającej z umowy albo niepobranie podatku przez płatnika zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem uzyskania certyfikatu rezydencji (art. 29 ust. 2 updof i art. 26 ust. 1 updop).

Od 4 stycznia 2015 r., stosownie do art. 41 ust. 9a-9d updof oraz art. 26 ust. 1i-1l updop, certyfikat bez określonego w nim końcowego terminu obowiązywania jest ważny przez 12 miesięcy od dnia jego wydania. Zagraniczny kontrahent nie musi aktualizować dokumentu przed upływem tego terminu, jeśli jego miejsce zamieszkania lub siedziby nie zmieni się w tym czasie. Nowy certyfikat musi przedłożyć płatnikowi po upływie roku.

Zwróć uwagę!

Podatek w wysokości przewidzianej w ustawie o PIT i ustawie o CIT (tj. 20% przychodów) pobiera się, gdy:

umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta przez Polskę z krajem rezydencji podatkowej osoby zagranicznej uzyskującej należność nie stanowi inaczej lub
miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika nie zostało udokumentowane uzyskanym od niego zaświadczeniem wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej, czyli certyfikatem rezydencji albo
zagraniczny kontrahent ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w kraju, z którym Polska nie ma obowiązującej umowy.

2. Kwalifikacja usług pod kątem wystąpienia obowiązku podatkowego

W praktyce, polskie podmioty dokonujące płatności na rzecz nierezydentów powinny każdorazowo weryfikować czy dane świadczenie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem u źródła. Opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym dotyczy przychodów z tytułu świadczeń wymienionych w art. 29 ust. 1 pkt 5 updof i art. 21 ust. 1 pkt 2a updop. Jeśli zagranicznemu podmiotowi zostaną wypłacone należności za usługi, które nie są w tych przepisach wymienione i nie kwalifikują się do "świadczeń o podobnym charakterze", to takie przychody nie będą podlegały opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Problem polega na tym, że katalog usług wymienionych w powołanych przepisach ma charakter otwarty. Ustawodawca użył bowiem sformułowania "świadczenia o podobnym charakterze". W przypadku świadczeń, podobnych do usług wymienionych wprost w ustawie o PIT i ustawie o CIT, właściwa kwalifikacja może być obarczona pewnym ryzykiem błędu. Dlatego organy podatkowe dość często pytane są o to czy dana usługa niematerialna uzyskana od kontrahenta zagranicznego objęta jest normą wynikającą z art. 29 ust. 1 pkt 5 updof i art. 21 ust. 1 pkt 2a updop. Z wydanych przez te organy interpretacji indywidualnych wynika, że do usług objętych tą normą należy zaliczyć tylko te, które są zbliżone do świadczeń wprost wskazanych w tych przepisach. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 12 listopada 2014 r., nr IBPBI/2/423-1312/14/BG wyjaśnił, że: "W odniesieniu do przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a updop zauważyć należy, że katalog usług w nim wskazanych jest katalogiem otwartym, na co wskazuje sformułowanie »oraz świadczeń o podobnym charakterze«. W ramach tego katalogu za świadczenia o podobnym charakterze należy jednakże uznać wyłącznie świadczenia równorzędne do wymienionych w ustawie. Oznacza to, że aby dane świadczenie można było zakwalifikować do katalogu wskazanego powyżej, winno ono spełnić takie same przesłanki, albo winny wynikać z niego takie same prawa i obowiązki dla stron jak ze świadczeń wymienionych w cytowanym przepisie. Innymi słowy, lista ta obejmuje również świadczenia, które zasadniczo są podobne do wymienionych, lecz mogą być np. inaczej określane. Niemniej jednak sama nazwa umowy o świadczenie usługi nie może być wyłącznym czynnikiem, który kwalifikuje daną usługę jako należącą do katalogu świadczeń podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych. Decydujące znaczenie dla stwierdzenia, że dane usługi mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, ma treść postanowień umowy zawartej z kontrahentem zagranicznym, a przede wszystkim, charakter rzeczywiście wykonywanych świadczeń".

Z interpretacji organów podatkowych

"(…) usługi pośrednictwa w sprzedaży miejsc hotelowych nie zostały wymienione w treści art. 21 ust. 1 pkt 2a updop, jak również nie mają podobnego charakteru do świadczeń tam wymienionych, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w tym przepisie. Wnioskodawca nie jest zatem zobowiązany do pobrania podatku u źródła od wartości wypłaconych kwot wynagrodzenia prowizyjnego dla Kontrahentów zagranicznych (bez względu na ich rezydencję podatkową i niezależnie od okoliczności, czy przedstawią certyfikat rezydencji) - art. 26 ust. 1 updop nie znajdzie zastosowania w odniesieniu do przedmiotowego stanu faktycznego, gdyż przedmiotowe dochody Kontrahentów zagranicznych nie mieszczą się w katalogu dochodów wymienionych w art. 21 updop".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 września 2014 r., nr IPPB5/423-696/14-3/AJ)

"(…) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka produkuje instrumenty i przyrządy pomiarowe, kontrolne i nawigacyjne. W ramach prowadzonej działalności, stosuje systemy zarządzania jakością zgodne z ISO 9001 oraz EN 1359. Co roku, przez Biuro Certyfikacji z siedzibą w Niemczech oraz przez Federalny Instytut Fizyczno-Techniczny z siedzibą w Niemczech, przeprowadzane są audyty kontrolne zarządzania jakością zakończone raportem, wynikiem czego jest otrzymanie certyfikatu systemu zarządzania jakością ISO oraz poświadczenia zgodności z normą EN 1359 i zgodności z normą MID moduł D. Z treści (...) art. 21 ust. 1 pkt 2a updop wynika, że należności płacone za świadczenie usług audytu i kontroli jakości na rzecz podmiotu zagranicznego nie zostały literalnie wymienione jako podlegające opodatkowaniu »u źródła«, jak również nie sposób uznać ich za przychody ze świadczeń o charakterze podobnym do świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń. Tym samym przychody uzyskane przez podmioty zagraniczne z tytułu tych usług nie są objęte zakresem przedmiotowym ww. przepisu".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 listopada 2014 r., nr IBPBI/2/423-1037/14/BG)