Ważność certyfikatu rezydencji - problem z forum dyskusyjnego (www.forum.gofin.pl)

[1517223] Ponieważ mam import usług typu prowizje od sprzedaży od kontrahenta z Unii, postarałam się o certyfikat rezydencji podatkowej, dokument z 24.10.2024, czy w tym roku starać się o nowy? Jak to robicie, czy z każdym nowym rokiem występujecie do kontrahentów świadczących takie usługi o dokument?

Wypowiedź uczestnika forum

Tak robię, że nie zawracam sobie tym głowy.

Komentarz redakcji

Uzyskanie certyfikatu rezydencji aktualnego na moment dokonywania wypłat na rzecz danego podatnika jest konieczne w celu prawidłowej realizacji obowiązków przez płatnika. Na początku trzeba więc ustalić, czy przy wypłacie należności za usługę pośrednictwa płatnik ma obowiązek pobierać podatek u źródła.

W myśl jednakowo brzmiących art. 29 ust. 1 pkt 5 updof i art. 21 ust. 1 pkt 2a updop, opodatkowaniu w Polsce zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 20% przychodu podlegają przychody osób zagranicznych uzyskane przez nie na terytorium Polski z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.

Wśród wymienionych usług nie ma usług pośrednictwa. Naszym zdaniem, nie można ich też zaliczyć do "świadczeń o podobnym charakterze". Nasze stanowisko jest zgodne z poglądem sądów administracyjnych. Na przykład NSA w wyroku z 28 czerwca 2024 r., sygn. akt II FSK 1311/21 wskazał, że: "(...) w stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku kontrahent jedynie doprowadza (pośredniczy) do zawarcia umowy sprzedaży pomiędzy nią a nabywcą produktów. Trafny jest w tym zakresie wniosek skarżącej, że usługi te nie mają charakteru doradczego czy też reklamowego, gdyż istota omawianych usług nie jest związana z takim charakterem.

Za trafną należy uznać ocenę Sądu pierwszej instancji, że nie można negocjacji handlowych, przy których niewątpliwie występuje pewien rodzaj doradzania w postaci nakłaniania, namawiania do kupna konkretnego towaru wiązać ze specjalistycznymi usługami doradztwa. Nie można też uznać za działania reklamowe występujące bezpośrednio przy sprzedaży elementy zachwalania towaru, przedstawiania go, podkreślania jego cech. Nie są to również świadczenia o podobnym charakterze, gdyż sprzedaż towaru jest odrębną czynnością od reklamy i doradztwa pod względem organizacyjnym, technicznym, prawnym i finansowym. Odrębną czynnością jest pośrednictwo w sprzedaży. Jak słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji, to że nieodłączną cechą usług pośrednictwa w sprzedaży jest zawieranie się w nich elementów reklamowych, marketingowych czy doradczych, nie skutkuje tym, iż usługa ta staje się automatycznie usługą podobną do reklamy, czy doradztwa".

W najnowszych interpretacjach indywidualnych Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej również przyjmuje korzystne dla podatników stanowisko, zgodnie z którym wynagrodzenie wypłacane dla zagranicznego agenta (pośrednika handlowego) nie podlega podatkowi u źródła, ponieważ nie zostało wprost wymienione w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 2a updop (odpowiednio art. 29 ust. 1 pkt 5 updof) ani nie jest podobne do wymienionych we wskazanym przepisie świadczeń. Tak wynika m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 stycznia 2025 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.705.2024.1.BD.

Dodajmy, że istnieją również interpretacje, według których usługa pośrednictwa podlega objęciu regulacją art. 21 ust. 1 pkt 2a updop (odpowiednio art. 29 ust. 1 pkt 5 updof), jako świadczenie o podobnym charakterze do usług doradczych, reklamowych, zarządzania i kontroli oraz badania rynku, tj. wymienionych w przedmiotowym przepisie, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 lipca 2022 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.286.2022.1.BJ.

Zaznaczyć trzeba, że w przypadku usług, które nie są objęte zakresem art. 29 ust. 1 pkt 5 updof i art. 21 ust. 1 pkt 2a updop, dla braku obowiązku pobrania podatku u źródła z tytułu dokonania płatności za te usługi nie jest wymagane posiadanie przez usługobiorcę certyfikatu rezydencji podatkowej zagranicznego odbiorcy płatności. Ponadto nie jest on zobowiązany do sporządzenia i przesłania podatnikowi (podmiotowi zagranicznemu) oraz urzędowi skarbowemu informacji IFT-1/IFT-1R lub IFT-2/IFT-2R.

Z uwagi na niejednolite stanowisko organów podatkowych podmiot wypłacający prowizję za pośrednictwo na wszelki wypadek może postarać się o certyfikat rezydencji od zagranicznego kontrahenta. Otrzymanie certyfikatu rezydencji podatkowej i dochowanie należytej staranności da mu prawo do zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przy czym realizacja jakichkolwiek uprawnień przewidzianych odpowiednią umową o unikaniu podwójnego opodatkowania może nastąpić jedynie w oparciu o ważny certyfikat rezydencji.

Certyfikat rezydencji to zaświadczenie o miejscu:

zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika - w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną,
siedziby podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca siedziby podatnika - w przypadku podatnika podatku dochodowego od osób prawnych.

Płatnik podatku u źródła musi każdy otrzymany certyfikat rezydencji zbadać pod względem jego ważności, kierując się przy tym powołanymi przepisami ustawy o podatku dochodowym (ustawy o PIT lub ustawy o CIT). Nie może z automatu przyjmować, że jest on ważny przez 12 miesięcy (jak sugeruje to autor pytania).

Jeżeli w certyfikacie rezydencji jest wskazany okres, którego dotyczy, certyfikat ten jest uwzględniany wyłącznie w odniesieniu do wypłat dokonywanych w tym okresie, niezależnie od momentu jego wydania.

W przypadku gdy miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika dla celów podatkowych zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji niezawierającym okresu jego ważności, płatnik uwzględnia ten certyfikat przez okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia jego wydania (art. 41 ust. 9a updof i art. 26 ust. 1i updop).

Jeżeli jednak w okresie dwunastu miesięcy od dnia wydania certyfikatu rezydencji miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie, to ma on obowiązek niezwłocznego udokumentowania miejsca zamieszkania lub siedziby nowym certyfikatem rezydencji (art. 41 ust. 9b updof i art. 26 ust. 1j updop). Podatnik, który nie dopełni tego obowiązku, będzie ponosić odpowiedzialność za niepobranie podatku przez płatnika lub pobranie podatku w wysokości niższej od należnej (art. 41 ust. 9c updof i art. 26 ust. 1k updop).

Unormowania te nie będą miały zastosowania, w przypadku gdy z dokumentów posiadanych przez płatnika (w szczególności z faktury lub umowy) będzie wynikać, że miejsce zamieszkania lub siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie w okresie dwunastu miesięcy od dnia wydania certyfikatu, a podatnik nie dopełnił obowiązku złożenia nowego certyfikatu (art. 41 ust. 9d updof i art. 26 ust. 1l updop).