Zakup biletu lotniczego u polskiego pośrednika bez podatku u źródła - wyrok WSA

Spółka, która kupuje bilety lotnicze u pośredników z siedzibą w Polsce, a nie bezpośrednio u zagranicznego przewoźnika, nie jest płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego.

Tak wynika z wyroku WSA w Rzeszowie z 28 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Rz 1162/15 (orzeczenie nieprawomocne).

Spółka akcyjna kupuje bilety lotnicze na przeloty międzynarodowe u pośredników mających siedziby na terytorium RP - polskich spółek, bądź polskich biur podróży. Podmioty od których spółka nabywa bilety, są rezydentami polskimi i dokonują one, jako pośrednicy, sprzedaży biletów zarówno polskich, jak i zagranicznych przewoźników. Zakup biletu potwierdzany jest fakturą wystawioną przez pośrednika, zawierającą zazwyczaj nazwę przewoźnika i trasę przelotu. Kwota wskazana na fakturze przelewana jest na rachunek bankowy pośrednika. Na niektórych fakturach pośrednik dokonuje adnotacji, że jest agentem działającym w imieniu i na rzecz zagranicznego przewoźnika (większość faktur jednak nie posiada takiej adnotacji). Zagraniczni przewoźnicy wykonujący loty to m.in. Lufthansa, Ukraina International Airlines, czy Austrian Airlines. Spółka nie posiada certyfikatów rezydencji tych przewoźników. We wniosku o interpretację indywidualną spółka zapytała, czy będzie zobowiązana do poboru i odprowadzenia zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych od wynagrodzenia (zapłaty za bilet) wypłacanego na rzecz pośredników mających siedzibę na terytorium RP?

Organ podatkowy odpowiedział, że spółka dokonując wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 4 updop, z uwagi na brak certyfikatu rezydencji, na podstawie art. 26 ust. 1 updop, jest obowiązana, jako płatnik, pobrać, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tej wypłaty. Zgodnie z art. 26 ust. 1 updop, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 updop, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednak zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych certyfikatem rezydencji uzyskanym od podatnika. Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 4 updop, podatek dochodowy z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Polski przez podatników niebędących polskimi rezydentami, uzyskanych przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej ustala się w wysokości 10% tych przychodów.

WSA nie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego. Dla wskazania podmiotu na którym ciąży obowiązek poboru podatku u źródła, zastosowanie znajdzie art. 26 ust. 1 updop. Analizując ten przepis, Sąd stwierdził, że obowiązek poboru podatku dotyczy jedynie podmiotów, które dokonują wypłat należności z wymienionych w tym przepisie tytułów, w tym z tytułu przychodów uzyskanych na terenie RP przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, na rzecz podmiotu objętego ograniczonym obowiązkiem podatkowym. Ustawodawca nie kładzie zatem nacisku na kwestię ponoszenia wydatku w sensie ciężaru ekonomicznego określonego świadczenia ani też na kwestię stosunku prawnego pomiędzy oferującym usługę przewozu zagranicznym przedsiębiorstwem a jego klientem, ale odwołuje się w sposób wyraźny do czynności technicznej, jaką jest dokonywanie wypłaty należności z określonych w treści ustawy tytułów. Ostatecznie WSA uznał, że podmiotem, który dokonuje wypłat i który, kierując się miejscem siedziby podatnika, może zastosować postanowienia odpowiedniej umowy międzynarodowej (odnośnie określenia właściwej stawki podatku lub niepobrania podatku), pod warunkiem posiadania certyfikatu rezydencji podatkowej uzyskanego od podatnika - jest pośrednik, profesjonalnie zajmujący się tego rodzaju transakcjami. To on bowiem zaspokaja roszczenia podatnika mającego siedzibę za granicą i dysponuje bądź nie, certyfikatem rezydencji podatkowej tego podatnika, uprawniającym go, zgodnie z umową w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, do niepobrania podatku lub stosowania właściwej stawki podatku. Natomiast spółka, choć ponosi ekonomiczny ciężar świadczenia, nie ma obowiązku poboru podatku, gdyż nie dokonuje wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 4 updop.

Od redakcji

W naszej ocenie, WSA w Rzeszowie wydał prawidłowy wyrok. Trudno jednak przesądzić, czy fiskus go zaakceptuje.

Obowiązek poboru podatku u źródła w przypadku nabycia biletów lotniczych od zagranicznych przewoźników zmusza przedsiębiorców do ponoszenia dodatkowych ciężarów. W praktyce nabywcy muszą sami, z własnych środków, płacić fiskusowi daninę od przychodów uzyskanych przez zagraniczne linie lotnicze. Niemożliwe jest bowiem, by klient zapłacił zagranicznemu przewoźnikowi mniej niż wynosi cena biletu. Ponadto dla indywidualnego klienta raczej niewykonalne jest zdobycie certyfikatu rezydencji od takiego przewoźnika. Pisaliśmy na ten temat m.in. w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 12 z 2015 r., w artykule pt. "Podatek u źródła w przypadku nabycia biletów lotniczych".

Omówiony wyrok WSA w Rzeszowie wskazuje rozwiązanie, które daje możliwość uniknięcia obowiązków płatnika przy zakupie biletów lotniczych - przedsiębiorcy powinni nabywać bilety u polskiego pośrednika.