Serwis Podatkowy nr 8 (200) z dnia 10.08.2012

Czy odszkodowanie z tytułu niezapłaconej należności stanowi przychód podatkowy?

(interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 11 maja 2012 r., nr IPTPB3/423-95/12-2/PM, zamieszczona na stronie internetowej Ministerstwa Finansów)

"(...) Spółka zawarła z towarzystwem ubezpieczeniowym (Ubezpieczycielem) umowę ubezpieczenia w celu zabezpieczenia własnych należności z tytułu sprzedaży towarów i usług. W umowie tej Ubezpieczyciel zobowiązuje się do wypłaty Spółce odszkodowania, jeżeli Spółka nie otrzyma płatności z tytułu sprzedaży towarów lub usług w wyniku prawnie potwierdzonej bądź faktycznej niewypłacalności klienta. (...)

Z tytułu realizacji transakcji, której dotyczy należność podlegająca ochronie ubezpieczeniowej, Spółka rozpoznaje przychód należny w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy o CIT z chwilą wystawienia faktury za sprzedane towary i usługi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane odszkodowanie stanowi przychód podatkowy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (...)?

(...) Wnioskodawca wskazał, iż na mocy powyższej umowy ubezpieczenia Spółka otrzymała odszkodowanie z tytułu niezapłaconej przez kontrahenta na rzecz Spółki należności.

Zatem stwierdzić należy, iż sama wypłata odszkodowania przez Ubezpieczyciela w celu zaspokojenia wierzytelności Spółki powinna być potraktowana jako zapłata należności.

Powyższe potwierdzają przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (...). W myśl art. 828 § 1 tejże ustawy, jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania (...).

Wobec powyższego, ubezpieczyciel w momencie spłaty wstępuje więc w prawa zaspokojonego wierzyciela w stosunku do kwoty wypłaconego odszkodowania.

(...) w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma znaczenia, kto dokonał spłaty zobowiązania, w szczególności, że przychód należny z tego tytułu nie powstaje w momencie zapłaty, lecz z chwilą zaistnienia zdarzeń zaistniałych w ustawie, tj. w dniu wydania przez Spółkę towaru, nie później niż w dniu wystawienia faktury.

Reasumując, jeżeli Wnioskodawca kwotę należności wynikającą z danej transakcji zaliczył wcześniej do przychodów należnych, uregulowanie części tej należności przez ubezpieczyciela zgodnie z warunkami umowy nie spowoduje obowiązku wykazania otrzymanego z tego tytułu odszkodowania jako przychodu podatkowego w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (podkreśl. red.). (...)"