Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 18 (809) z dnia 20.06.2013

Czynsz za najem samochodu osobowego nie jest wydatkiem rozliczanym w ramach “kilometrówki”

(wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 10 maja 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 349/13 - orzeczenie nieprawomocne)

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków z tytułu kosztów używania, dla potrzeb działalności gospodarczej, samochodów osobowych niestanowiących składników majątku podatnika - w części przekraczającej kilometrówkę (tj. kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu dla celów podatnika oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra). Tak wynika z art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o PDOP.

Od dłuższego już czasu trwa spór o to, czy do kosztów używania samochodu należy kwalifikować również opłaty/czynsz za jego wynajem. Kwestia ta była również przedmiotem ww. wyroku.

W rozpatrywanej sprawie spółka uważała, że czynsz najmu samochodu nie należy do kosztów jego używania. Z kolei organ podatkowy, wydając interpretację indywidualną w tej sprawie uznał, że czynsz taki powinien być rozliczany w kosztach podatkowych w ramach limitu "kilometrówki". Zdaniem organu podatkowego, do kosztów używania samochodu osobowego (niestanowiącego własności podatnika) zalicza się nie tylko koszty jego eksploatacji, ale wszystkie wydatki poniesione w związku z posługiwaniem się samochodem, korzystaniem z niego, a więc także czynsz z tytułu najmu rzeczy, ubezpieczenie, usługi serwisowe, paliwo, części zamienne itp.

Odmienne stanowisko zajął natomiast WSA we Wrocławiu, do którego spółka wniosła skargę. Sąd zauważył, że przywołany wyżej przepis dotyczy wyłącznie kosztów posługiwania się samochodem, wykorzystywania go, czyli kosztów jego eksploatacji. Przepis ten nie ma natomiast zastosowania do kosztów związanych z uzyskaniem możliwości używania takiego samochodu.

Sąd, odwołując się do definicji słownikowych wyjaśnił, że "używać" oznacza "stosować coś, użytkować, posługiwać się czymś, korzystać, brać, przyjmować, robić z czegoś użytek". Przytoczona definicja wskazuje na aspekt czynny, skutek w postaci posługiwania się czymś lub robienia z czegoś użytku, wynikający z posiadania czegoś lub brania czegoś w posiadanie. Nie odnosi się natomiast do przyczyn, podstaw uzyskania możliwości posługiwania się czymś, wykorzystywania czegoś.

Sąd stwierdził, że umowa najmu samochodu jest czynnością cywilnoprawną poprzedzającą używanie samochodu, a jej zawarcie rodzi obowiązek zapłacenia czynszu, który jest opłatą stałą, ponoszoną bez względu na zakres używania wynajętej rzeczy. Powinien on być płacony także wtedy, gdy rzecz nie jest używana. Czynsz, jako wynagrodzenie za prawo do korzystania z samochodów, jest kategorią odrębną od kosztów eksploatacji samochodów.

Sąd uznał za błędne twierdzenie, iż koszty używania samochodu oznaczają również inne koszty niż koszty eksploatacji. Świadczy o tym część ww. przepisu po myślniku "wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu". Przebieg pojazdu nie może być utożsamiany w jakikolwiek sposób z opłatami, które nie podlegają tego rodzaju statystycznej kalkulacji. Zatem koszty używania samochodu to koszty eksploatacyjne związane z ilością przejechanych kilometrów i pojemnością silnika. To w odniesieniu do tych danych następuje określenie stawki za jeden kilometr przebiegu. Bez wpływu na tę stawkę pozostaje to, czy podatnik został zobowiązany do zapłaty czynszu w związku z korzystaniem z samochodów osobowych niestanowiących składników jego majątku. W związku z tym, czynsz najmu samochodu nie mieści się w kategorii kosztów używania samochodu i może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów poza "kilometrówką".

WSA we Wrocławiu zauważył jednak, że omawiana kwestia jest kontrowersyjna i doczekała się rozbieżnych stanowisk sądów administracyjnych.

Od redakcji:

Przedstawione wyżej stanowisko dominuje w ostatnim czasie w orzecznictwie sądów administracyjnych (np. wyrok NSA z 17 października 2012 r., sygn. akt II FSK 467/11), choć zdarzają się rozstrzygnięcia, w których sądy wskazują na konieczność rozliczania czynszu za wynajem samochodów osobowych w ramach limitu "kilometrówki". Tak uznał np. WSA we Wrocławiu w wyroku z 6 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 413/11 (orzeczenie nieprawomocne), a także NSA w wyroku z 25 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1890/08.

Z kolei organy podatkowe zgodnie uważają, że omawiany czynsz należy kwalifikować do kosztów używania samochodu osobowego i rozliczać go w ramach limitu "kilometrówki" (zob. np. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 14 marca 2013 r., nr IPTPB3/423-464/12-2/GG).