podatek dochodowy, rozliczenia podatkowe, przychody podatkowe, koszty podatkowe
lupa
A A A

Gazeta Podatkowa nr 66 (1107) z dnia 18.08.2014

Rozliczenie majątku nabytego w drodze darowizny

Przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi prowadzącymi podatkową księgę przychodów i rozchodów nie zawsze nabywają odpłatnie składniki majątku wykorzystywane przez nich w prowadzeniu działalności gospodarczej. Niektóre z nich otrzymują nieodpłatnie m.in. w drodze darowizny. W jaki sposób ich nabycie i ewentualna sprzedaż podlega rozliczeniu w podatku dochodowym?


Towary i wyposażenie

Przepisy ustawy o pdof zasadniczo uzależniają możliwość zaliczenia określonych wydatków w ciężar firmowych kosztów podatkowych od spełnienia kilku warunków. Jednym z nich jest odpłatność takiego wydatku, czyli konieczność jego poniesienia. Tymczasem nabycie towaru handlowego lub składnika wyposażenia w drodze darowizny następuje nieodpłatnie - nie mamy tu do czynienia z poniesieniem kosztu. To z kolei oznacza, że wartość wskazanych składników nabytych w ten sposób nie podlega zaliczeniu do firmowych kosztów uzyskania przychodów.

Co prawda podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów ma obowiązek ująć towary otrzymane w drodze darowizny w remanencie początkowym, a w remanencie końcowym towary niesprzedane na koniec roku podatkowego i wartość tych remanentów wpisać do księgi, jednak ich wartości nie może uwzględniać przy ustaleniu dochodu z działalności gospodarczej stanowiącego podstawę opodatkowania z uwagi na to, że wartość tych towarów nie może być kosztem podatkowym.

U przedsiębiorcy otrzymującego darowiznę nie powstanie natomiast z tego tytułu opodatkowany podatkiem dochodowym przychód z nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o pdof jej przepisy nie mają zastosowania do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.


Nabycie środków trwałych

Składniki majątku spełniające definicję zawartą w art. 22a ustawy o pdof przedsiębiorca ma prawo zaliczyć do środków trwałych. Jednym z wymienionych w nim kryteriów uznania składnika majątku za środek trwały jest jego nabycie przez podatnika. Jednocześnie ustawodawca nie zrobił zastrzeżenia, że musi to być nabycie odpłatne. Tym samym dla uznania go za środek trwały nie ma znaczenia, czy miało miejsce nabycie odpłatne, czy nieodpłatne.

W kwestii ustalenia wartości początkowej składnika majątku nabytego w darowiźnie należy stosować art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy o pdof, który zawiera zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych nabytych nieodpłatnie. Zgodnie z tym przepisem, za wartość początkową m.in. darowanych środków trwałych należy przyjąć wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny określa ją w niższej wysokości (przykład 1). Warto dodać, że w analogiczny sposób ustala się wartość środków trwałych nabytych w drodze spadku lub inny nieodpłatny sposób.

W odniesieniu do nabytych nieodpłatnie środków trwałych art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a) ustawy o pdof zastrzega, że nie są kosztem odpisy amortyzacyjne naliczane od ich wartości początkowej, w sytuacji gdy nabycie to nie powoduje powstania przychodu. Zastrzeżenie to nie ma jednak zastosowania do środków trwałych otrzymanych w drodze spadku lub darowizny. W konsekwencji odpisy amortyzacyjne od otrzymanego w darowiźnie środka trwałego podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych na zasadach przewidzianych dla danej kategorii w ustawie o pdof. Co równie istotne, dla możliwości rozliczania w kosztach składnika majątku nabytego w omawiany sposób nie ma znaczenia czy poprzedni właściciel go amortyzował i czy nie został on już w pełni zamortyzowany. W odniesieniu do nabytych w drodze darowizny środków trwałych nie ma bowiem zastosowania zasada kontynuowania amortyzacji dokonywanej przez poprzedniego właściciela środka trwałego (przykład 2).


Sprzedaż darowanego środka trwałego

Gdy przed całkowitym zamortyzowaniem środek trwały otrzymany w darowiźnie zostanie sprzedany, wówczas jego nieumorzoną wartością podatnik może obciążyć koszty podatkowe. Z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdof wynika bowiem, że koszty te mogą stanowić wydatki na nabycie środka trwałego pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Co prawda gdy środek trwały został nabyty w drodze darowizny, podatnik, który go otrzymał, nie poniósł wydatków na jego nabycie. Jednak na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o pdof należałoby przyjąć, że jego niezamortyzowana wartość podlega rozliczeniu w kosztach podatkowych. Ze wskazanego przepisu wynika bowiem, że w przypadku podatników prowadzących podatkową księgę, dochodem (lub stratą) z odpłatnego zbycia środków trwałych jest różnica między przychodem z ich odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od tych środków. Nie wynika z niego natomiast, aby sposób ustalania wyniku ze sprzedaży środka trwałego uzależniony był od formy jego nabycia. Tym samym niezamortyzowana wartość takiego środka trwałego będzie mogła zostać zaliczona do kosztów podatkowych w dacie jego odpłatnego zbycia.

Przykład 1

Przedsiębiorca otrzymał w darowiźnie lokal użytkowy o wartości rynkowej 330.000 zł. Jednak w umowie darowizny darczyńca wartość lokalu określił na 294.000 zł. Przyjmując lokal do używania, przedsiębiorca zobowiązany będzie ustalić jego wartość początkową na poziomie kwoty wynikającej z umowy darowizny, tj. 294.000 zł.


Przykład 2

Podatnik otrzymał od innego przedsiębiorcy w drodze darowizny całkowicie zamortyzowany już przez niego samochód ciężarowy. Jego wartość określona w umowie darowizny wynosi 17.000 zł, ale wartość rynkowa na dzień jego przekazania to 14.500 zł - w związku z czym to ona będzie wartością początkową tego samochodu stanowiącą podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o pdof podatnik ustalił dla niego indywidualną stawkę amortyzacyjną w wysokości 40%. Cała wartość naliczonych według tej metody odpisów amortyzacyjnych będzie dla niego kosztem podatkowym.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

www.PodatekDochodowy.pl - Rozliczenie podatku:

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.RozliczeniaPodatkowe.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
31
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Rozliczanie podatku dochodowego, podatku VAT oraz innych podatków i opłat
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.