Weryfikacja prawa podatnika do ulgi rehabilitacyjnej

Jestem osobą niewidomą, posiadam I grupę inwalidzką. Zamierzam skorzystać z odliczenia wydatków na opłacenie przewodnika osoby niewidomej, w kwocie 2.280 zł. Czy urząd skarbowy może żądać ode mnie udokumentowania wydatku?

Organ podatkowy nie ma prawa zażądać od podatnika, korzystającego z odliczenia od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej, udokumentowania wydatków poniesionych na opłacenie przewodnika osoby niewidomej, w postaci sformalizowanego dokumentu potwierdzającego poniesienie wydatku, np. rachunku lub faktury. Podatnik powinien jednak wykazać, że przysługuje mu prawo do ulgi. W tym celu może przedstawić każdy dowód świadczący o tym, że faktycznie poniósł wydatki na opłacenie przewodnika.

Aby podatnik mógł skorzystać z odliczenia wydatków na opłacenie przewodnika osoby niepełnosprawnej, musi być osobą niepełnosprawną, zaliczoną do I bądź II grupy inwalidztwa z tytułu chorób narządu wzroku lub I grupy inwalidztwa z tytułu chorób narządów ruchu oraz faktycznie korzystać z pomocy osób pełniących rolę jego przewodnika i ponosić z tego tytułu wydatki. Ponadto wydatki te nie mogą zostać sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, albo zostać zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Generalnie wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne ustala się na podstawie dokumentów potwierdzających ich poniesienie. Ta zasada nie znajduje jednak zastosowania w odniesieniu m.in. do opłacania przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa. Nie oznacza to jednak, że organ podatkowy weryfikujący, np. w trakcie czynności sprawdzających lub postępowania podatkowego zeznanie roczne w zakresie poprawności dokonanych odliczeń, nie może domagać się od podatnika przedstawienia okoliczności związanych z ponoszonymi wydatkami, np. danych osoby świadczącej odpłatnie usługę przewodnika.

W art. 26 ust. 7a pkt 7 ustawy o pdof ustawodawca wskazał bowiem, że aby omawiane wydatki podlegały odliczeniu od dochodu osoby niewidomej z I lub II grupą inwalidztwa oraz osobą z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczoną do I grupy inwalidztwa, muszą zostać faktycznie poniesione na opłacenie przewodników. Należy przy tym podkreślić, że kwota w wysokości 2.280 zł stanowi górny limit przysługującej ulgi - nie jest to natomiast kwota odliczenia przysługująca podatnikowi bezwarunkowo - niezależnie od wysokości faktycznie poniesionych wydatków.

A zatem, sam fakt bycia osobą niewidomą z I lub II grupą inwalidztwa oraz osobą z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczoną do I grupy inwalidztwa nie jest wystarczający by skorzystać z wspomnianej ulgi rehabilitacyjnej. Warunkiem koniecznym, uprawniającym do odliczenia jest faktyczne poniesienie wydatku na korzystanie z usług przewodników. Na żądanie organu podatkowego fakt ten podatnik musi wykazać.