Od 2017 r. zmienna kwota zmniejszająca podatek

W wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z 28 października 2015 r., sygn. akt K 21/14 uznał, że przepis art. 27 ust. 1 updof w zakresie, w jakim nie przewiduje mechanizmu korygowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji, jest niezgodny z Konstytucją RP - ustawodawca dokonał nowelizacji tego przepisu, a także innych przepisów ustawy o PIT odnoszących się do stosowania kwoty zmniejszającej.

Zmiany te wprowadzone zostały ustawą z dnia 29 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1926).

Wskutek dokonanych zmian od 1 stycznia 2017 r. będzie obowiązywać następująca skala podatkowa:

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	85.528	18%	minus kwota zmniejszająca podatek
85.528		15.395 zł 04 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł	minus kwota zmniejszająca podatek

Kwota zmniejszająca podatek, stosownie do ust. 1a dodanego do art. 27 updof, będzie wynosić:

1) 1.188 zł - dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 6.600 zł,

2) 1.188 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 631,98 zł x (podstawa obliczenia podatku - 6.600 zł) ÷ 4.400 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 6.600 zł i nieprzekraczającej kwoty 11.000 zł,

3) 556,02 zł - dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 11.000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85.528 zł,

4) 556,02 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556,02 zł x (podstawa obliczenia podatku - 85.528 zł) ÷ 41.472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85.528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127.000 zł.

Wysokość kwoty zmniejszającej w ujęciu tabelarycznym

Podstawa opodatkowania	Wysokość kwoty zmniejszającej
w zł
do 6.600	1.188
ponad 6.600 nie więcej niż 11.000	od 1.188 do 556,02
ponad 11.000 nie więcej niż 85.528	556,02
ponad 85.528 nie więcej niż 127.000	od 556,02 do 0

Kwota zmniejszająca ustalona według podanych zasad będzie odliczana w rocznym obliczeniu podatku lub w zeznaniu podatkowym.

Natomiast na etapie obliczania zaliczek na podatek podatnik będzie miał prawo stosować kwotę zmniejszającą w wysokości 556,02 zł rocznie tylko do momentu, gdy dochód nie przekroczy 85.528 zł. Po przekroczeniu tej kwoty dochodu zaliczka na podatek nie będzie mogła być pomniejszana o kwotę zmniejszającą. Tak wynika z ust. 1b dodanego do art. 27 updof.

Takie ograniczania obowiązywać będą również płatnika PIT, który przy ustalaniu zaliczki uwzględnia kwotę zmniejszającą. Tak jak obecnie, płatnik będzie pomniejszać miesięczną zaliczkę na podatek o 1/12 z 556,02 zł, czyli o 46,33 zł. Przy czym, zgodnie z nowymi przepisami, kwotę zmniejszającą będzie stosował tylko do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika przekroczy 85.528 zł. Od miesiąca następnego powinien zaniechać uwzględniania tej kwoty. Tak wynika ze znowelizowanego art. 32 ust. 3 w związku z ust. 1 pkt 1 updof.

Płatnik odstąpi od stosowania tej kwoty także w przypadku złożenia przez podatnika oświadczenia, że za dany rok jego dochody przekroczą kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej (85.528 zł). Zaniechanie tej czynności powinno nastąpić począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone oświadczenie (nowy ust. 1e w art. 32 updof).

Omówione zmiany przepisów będą mieć zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2017 r. (art. 4 powołanej ustawy z dnia 29 listopada 2016 r.).

Należy podkreślić, że do końca 2016 r. obowiązuje dotychczasowa skala podatkowa z roczną kwotą zmniejszającą podatek w wysokości 556,02 zł.

Ustawa z dnia 29 listopada 2016 r. generalnie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.