Przegląd Podatku Dochodowego nr 20 (644) z dnia 20.10.2025

Wypłata kontrahentowi odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązania a podatek u źródła

Kontrahent mający siedzibę w Irlandii obciążył nas odsetkami za nieterminowe płatności za nabyte towary i usługi. Czy posiadając certyfikat rezydencji tego zagranicznego kontrahenta, spółka może nie pobierać podatku u źródła od wypłacanych odsetek?

Spółka wypłacająca irlandzkiemu kontrahentowi odsetki za nieterminowe płatności nie jest w takim przypadku zobowiązana do poboru podatku u źródła (po spełnieniu dodatkowych warunków).

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 updop, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Polski przez podatników nieposiadających w Polsce siedziby ani zarządu przychodów m.in. z odsetek ustala się w wysokości 20% przychodów.

Na potrzeby art. 21 updop, pod pojęciem odsetek należy rozumieć wszelkie odsetki bez względu na to, od jakich należności pochodzą. Takie stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 20 lipca 2018 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.205.2018.3.JC. W piśmie tym możemy przeczytać: "W ustawach o podatkach dochodowych nie zdefiniowano tego pojęcia, jak również nie wskazano przykładowego katalogu sytuacji, których zaistnienie rodzić może ich powstanie. Nie powinno w związku z tym budzić wątpliwości, że należy je rozumieć szeroko, zgodnie z jego językowym i ekonomicznym znaczeniem. (...) odsetki w rozumieniu przepisów podatkowych traktowane są jako wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału. Przez odsetki rozumie się wynagrodzenie za korzystanie z pieniędzy i innych rzeczy oznaczonych rodzajowo, jeżeli zostaje ono ustalone według pewnej stopy procentowej, i w stosunku do czasu użycia tej sumy (...). Najczęstszym źródłem tego rodzaju dochodu są wierzytelności pieniężne, państwowe papiery dłużne, obligacje i inne papiery wartościowe o charakterze dłużnym".

Przy poborze podatku u źródła m.in. z tytułu odsetek należy uwzględnić umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska (art. 21 ust. 2 updop). W omawianej sytuacji odbiorca odsetek ma siedzibę w Irlandii. Wobec tego zastosowanie mają postanowienia umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1996 r. nr 29, poz. 129 ze zm.).

Stosownie do art. 11 ust. 1 tej umowy, odsetki podlegają opodatkowaniu w państwie, w którym ich odbiorca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Jednocześnie w ust. 2 tego przepisu zastrzega się, że odsetki wypłacone takiej osobie mogą być także opodatkowane w państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego państwa, lecz jeżeli odbiorca jest właścicielem odsetek, podatek w ten sposób wymierzony nie może przekroczyć 10% kwoty brutto tych odsetek.

W przeciwieństwie do ustawy o CIT przepisy powołanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania definiują pojęcie odsetek. Zgodnie z art. 11 ust. 4 umowy, użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych hipoteką lub prawem uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami mającymi związek z takimi pożyczkami, obligacjami lub skryptami dłużnymi, jak również każdy inny dochód, który zgodnie z prawem tego państwa, w którym ten dochód powstaje, jest traktowany jako dochód z tytułu pożyczonych pieniędzy, lecz nie obejmuje dochodu, który na mocy artykułu 10 jest traktowany jako dywidenda. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu.

Ponieważ odsetki, o których mowa w pytaniu (opłaty karne z tytułu opóźnionej zapłaty) związane są z dostawą towarów i usług, więc w tym przypadku trzeba kierować się zasadami opodatkowania zysków przedsiębiorstwa.

Z art. 7 ust. 1 umowy wynika, że zyski przedsiębiorstwa umawiającego się państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim umawiającym się państwie poprzez położony tam zakład (jeśli przedsiębiorstwo prowadzi działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi).

Oznacza to, że stosownie do postanowień tej umowy, uzyskane w Polsce przez podmiot irlandzki przychody z tytułu odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązania nie będą podlegać w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym, chyba że uzyskane zostaną w związku z działalnością położonego w Polsce zakładu tego podmiotu.

Jednak, według art. 26 ust. 1 updop, zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych, uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji. Z opisu stanu faktycznego wynika, że ten warunek jest spełniony.

Należy również pamiętać, że m.in. niepobranie podatku u źródła od odsetek za opóźnienie na podstawie właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania będzie możliwe po dochowaniu należytej staranności w weryfikacji warunków zastosowania danej preferencji.

Dodajmy, że nie wszystkie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z definicji odsetek wprost wyłączają opłaty karne z tytułu opóźnionej zapłaty. W takim przypadku opłaty takie na gruncie tych umów opodatkowane są według takich samych zasad (stawek), jak pozostałe odsetki.

Ponadto wypłata odsetek za opóźnienie w zapłacie zobowiązania będzie opodatkowana przewidzianą w polskiej ustawie stawką podatku u źródła w wysokości 20%, w przypadku wypłat dokonanych na rzecz podmiotów z państw i terytoriów, z którymi Polska nie posiada obowiązującej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. Brazylia).